Financiële gids Back in Flow

Alles over schuldhulpverlening

Stapelen de schulden zich op? Heb je geen overzicht meer? Of kun je de schulden zelf niet meer betalen? Dan kun je hiervoor professionele hulp inschakelen. Deze hulp wordt schuldhulpverlening genoemd. Je kunt je hiervoor aanmelden bij de gemeente waarin je woont. Ook kun je een betrouwbare schuldhulpverlener vinden via de website van de NVVK.

Redactieteam | jul. 17, 2023 5 min

De belangrijkste onderwerpen op een rij:

Hoe werkt schuldhulpverlening?

Je kunt je aanmelden voor minnelijke schuldhulpverlening bij de gemeente. "Minnelijk" betekent dat er geen rechter nodig is om deze hulpverlening aan jou toe te wijzen. Binnen 4 weken na de aanmelding zal een schuldhulpverlener contact met je opnemen om een eerste gesprek te voeren. Dit wordt een intakegesprek genoemd. Met het bewijs van dit gesprek kun je alvast je schuldeisers op de hoogte stellen van je aanvraag. Hiermee kun je alvast vragen om de schuld voor een aantal weken te pauzeren. De schuld wordt dan gepauzeerd totdat de schuldhulpverlener een overzicht van jouw schulden heeft en een betalingsvoorstel kan indienen.

Wat doet een schuldhulpverlener?

De schuldhulpverlener vraagt naar je gezinssamenstelling en alle financiële stukken. Jouw inkomen, welke toeslagen je krijgt, hoeveel vakantiegeld je ontvangt, wat je vaste lasten zijn, wat de hoogte van je schuld is etc. Alleen als je volledige openheid geeft, kan de schuldhulpverlener een betalingsvoorstel opstellen en naar de schuldeisers sturen. Met dit betalingsvoorstel worden je schulden opgelost.

Heb je met spoed hulp nodig van schuldhulpverlening? Bijvoorbeeld omdat je woning wordt ontruimd, er beslag wordt gelegd op je inkomen, je gas, elektriciteit en/of water wordt afgesloten of als je verzekeringen worden stopgezet. Dan volgt een spoedprocedure en krijg je binnen 3 dagen hulp van de schuldhulpverlener.

Wat is het verschil tussen schuldhulpverlening en schuldsanering?

Als schuldhulpverlening wordt aangevraagd, worden de inkomsten en uitgaven beheerd door een schuldhulpverlener. Door middel van een berekening van de inkomsten en uitgaven wordt gekeken welk bedrag maandelijks nodig is aan leefgeld. Alles wat daarna overblijft, wordt gebruikt om schulden mee af te lossen. Schuldhulpverlening kan anderhalf jaar duren, afhankelijk van het bedrag aan leefgeld en de hoogte van de schulden. Vaak worden de schulden hiermee volledig afbetaald.

Bij schuldsanering wordt ook gekeken naar inkomsten en uitgaven. Het verschil is dat er bij schuldsanering een wettelijk een "vrij te laten bedrag" (VTLB) wordt berekend en wordt uitgekeerd als leefgeld. De schuldsaneerder maakt afspraken met de schuldeisers en doet een voorstel om de schulden in anderhalf jaar tegen finale kwijting af te betalen. Wanneer de schuldeisers akkoord gaan met het voorstel, wordt na 18 maanden het restant van de schulden kwijtgescholden.

Hoe wordt een betaalvoorstel berekend?

Om een voorstel aan de schuldeisers te kunnen aanbieden, berekent de schuldhulpverlener de afloscapaciteit. Deze is gelijk aan het netto-inkomen verminderd met het "vrij te laten bedrag". De berekening gebeurt volgens een vaste methode. Uit de berekening van de afloscapaciteit zal blijken of en hoeveel geld er kan worden gereserveerd voor de schuldeisers. Dit bedrag zullen zij na 18 maanden ontvangen. Daarmee is de schuld voldaan.

Wat is het "vrij te laten bedrag"?

Tijdens het schuldhulpverleningstraject houd je een deel van je inkomen om van te leven. Dit wordt het vrij te laten bedrag (VTLB) genoemd. Hiermee kun je jouw vaste lasten, zoals de huur, gas & elektriciteit, water en verzekeringen betalen. Dit bedrag kun je ook gebruiken voor je dagelijkse uitgaven, zoals boodschappen, abonnementen en reiskosten. Het bedrag ontvang je iedere maand gedurende het schuldhulpverleningstraject.

Hoe lang duurt schuldhulpverlening?

Schuldhulpverlening van de gemeente duurt anderhalf jaar (18 maanden). In deze tijd betaal je zoveel mogelijk schulden af. Het geld dat overblijft, wordt meestal kwijtgescholden. Dit wordt samen met de schuldeisers afgesproken. Na anderhalf jaar ben je dan schuldenvrij en kun je een nieuwe financiële start maken.

Wat is vroegsignalering van schulden?

Als er een betalingsachterstand ontstaat bij je verhuurder, je zorgverzekeraar of je energie- of waterbedrijf dan zijn deze verplicht om de betalingsachterstand bij de gemeente te melden. De reden hiervan is om zo snel mogelijk te signaleren of er sprake kan zijn van problematische schulden en je te helpen met een oplossing. Deze bedrijven zijn daarom verplicht om:

minstens één schriftelijke betalingsherinnering te sturen;
te proberen om persoonlijk contact met je op te nemen en je te wijzen op mogelijkheden om betalingsachterstanden te voorkomen en te beëindigen;
je te wijzen op de mogelijkheden voor schuldhulpverlening;
je vragen om gegevens door te geven aan gemeenten.

Als je hier niet op reageert, dan zullen jouw gegevens worden doorgegeven aan de gemeente. Gemeenten zijn verplicht om deze signalen op te pakken en hulp aan te bieden. Bijvoorbeeld door het sturen van een brief tot het aanbellen aan de deur.

Wat als minnelijke schuldhulpverlening niet lukt?

Lukt het niet om samen met de schuldhulpverlener een traject op te starten? Bijvoorbeeld omdat de schuldeisers niet mee willen werken aan -of akkoord gaan met het betalingsvoorstel? En heb je zelf wel volledig meegewerkt? Dan kun je de rechter vragen om toelating tot wettelijke schuldsanering. Dit wordt ook Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) genoemd. Jouw schuldhulpverlener kan je helpen om een verzoek bij de rechter in te dienen.